Onlangs zijn we het magische aantal van 500 donateurs gepasseerd! Behalve de zeer gewaardeerde financiële steun, die de stichting in staat stelt om als “stem van het schip” te fungeren, is ook de morele steun die hiervan uit gaat van onschatbare waarde. We mogen onderhand echt spreken van een “beweging” die opkomt voor de Rotterdam.

Er moet nog veel gebeuren voordat het schip aan z’n nieuwe carrière kan beginnen. Achter de schermen is de stichting actief op diverse fronten. Met name het traject tot toekenning van de monumentenstatus, alsmede het nog altijd niet opgeloste ligplaatsen-vraagstuk zullen de komende tijd onze aandacht opeisen.

Ook staat het volgende publieks-evenement al weer op stapel; zie het bovenstaande bericht.

De stichting heeft bij de staatssecretaris van OCenW, mw. van der Laan, aangedrongen op erkenning van het schip als monument. De staatssecretaris overweegt om de toezegging ongedaan te maken, die haar voorganger dhr. van Leeuwen heeft gedaan aan de eigenaar van het schip, de RDM. Volgens die toezegging zou het schip in aanmerking komen voor een monumentenstatus “naar analogie van de monumentenwet”. Deze wet is echter formeel niet van toepassing op mobiel erfgoed.

Welslagen van het project zal niet uitsluitend afhangen van een status als monument. Toch hecht de stichting grote waarde aan erkenning. Nog afgezien van het financiële aspect (subsidiemogelijkheden voor instandhouding en fiscale voordelen) kan deze sterk medebepalend zijn voor de beeldvorming rond het schip. Dit kan zijn weerslag hebben in de uiteindelijk toe te wijzen ligplaats in de Rotterdamse haven. En natuurlijk is een monumentenstatus de beste waarborg voor het behoud van het authentieke karakter van de Rotterdam.

Op verzoek van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen heeft de Raad voor Cultuur zich gebogen over de cultuurhistorische waardering van het stoomschip Rotterdam. Daarbij heeft de Raad zich onder andere gebaseerd op documentatie van de Stichting behoud stoomschip Rotterdam. Het resultaat is een zeer positief advies, waaruit wij graag het volgende citeren:

“Het schip vormt een ijkpunt voor de scheepsbouw van de wederopbouwperiode. Interieur, exterieur, techniek, ontwerp en constructie zijn op bijzondere wijze geïntegreerd tot een schip dat exemplarisch is voor het optimisme en de democratisering van de samenleving van de naoorlogse jaren.”

“De artistieke kwaliteit van het interieur is als zeer bijzonder te kwalificeren. Dergelijke ensembles uit de wederopbouwperiode zijn zeer zeldzaam.”

Onder de Monumentenwet 1988 kunnen slechts onroerende goederen voor bescherming in aanmerking komen. Deze moeten dan bovendien ouder zijn dan vijftig jaar. Desondanks concludeert de Raad:

“…dat de rijksoverheid zich het lot van de SS Rotterdam dient aan te trekken, door middel van beleidsontwikkeling en / of het beschikbaar stellen van financiële middelen. De symboolwaarde, de ensemblewaarde, de integratie van interieur, ontwerp en techniek, de uniciteit van de SS Rotterdam en het maatschappelijk draagvlak voor varend erfgoed rechtvaardigen die conclusie.”

Lees ook het volledige advies.

Afgelopen vrijdag heeft de stichting bij de RDM een interessante ontmoeting gehad met de heren Hesp (projektleider ss Rotterdam) en Eijkhout. Daarbij hebben we vooral gedachten uitgewisseld over de gebruiksmogelijkheden van het schip.

Zoals het er nu naar uitziet zal het schip vòòr aanvang van de thuisreis een dok in gaan, ergens in het Caribisch gebied. Uit het oogpunt van kostenbesparing is het wenselijk om zoveel mogelijk werkzaamheden uit te voeren tijdens die dokbeurt. Het gaat daarbij om de conservering van het onderwaterschip en aanpassingen aan de electrische bedrading en de riolering. Verder wordt sterk overwogen om het schip “daarginds” al over te schilderen in het geliefde duifgrijs-met-gele-bies.

Door al deze werkzaamheden zal de thuisreis (een sleepreis die zelf al bijna een maand zal duren) pas volgend jaar plaatsvinden

Onder grote belangstelling werd op 16 mei in het Maritiem Museum Rotterdam de foto-expositie van de Stichting behoud stoomschip Rotterdam geopend.

De expositie geeft in een aantal unieke archieffoto’s de bouw van het schip weer. Verder krijgt u een beeld van het schip in volle glorie, zowel van het in- als het exterieur. Behalve onze eigen panelen is er een fraai schaalmodel van de Rotterdam te zien, afkomstig uit de collectie van het museum.

Al dit moois bevindt zich in de hal van het museum en is gratis te bewonderen. Wel wordt u verzocht om zich even te melden bij de balie. De expositie zal ongeveer twee maanden blijven staan. Het Maritiem Museum Rotterdam bevindt zich aan de Leuvehaven en is op alle dagen behalve maandag geopend.

De expositie werd mede mogelijk gemaakt door de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij. Verder is de stichting het Maritiem Museum Rotterdam zeer erkentelijk voor het beschikbaar stellen van deze bijzondere ruimte.

Terwijl wij langzaam aan vertrouwd beginnen te raken met de nieuwe situatie, wordt er ook meer duidelijk over de achtergronden.

Er is niet echt sprake van een gemeenschappelijke aankoop door de Rotterdamse Droogdok Maatschappij en het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam, zoals wij eerder meldden. De RDM is de nieuwe eigenaar van het schip; het havenbedrijf verleent de voorfinanciering.

Nog vòòr de zomer (datum nog niet bekend!) zal het schip terugkeren naar haar oorspronkelijke bouwwerf. De noodzakelijke onderhouds- en verbouwingswerkzaamheden zullen naar schatting twee jaar in beslag nemen. Het werk zal door de RDM zelf worden uitgevoerd. Daarbij zullen wel veel Rotterdamse onderaannemers worden ingeschakeld. Het behoud van het authentieke karakter van het schip staat ook bij de RDM voorop.

Wie het schip uiteindelijk gaat exploiteren is nog niet bekend. Evenmin is er al een definitieve ligplaats aangewezen. Maar de gemeente “acht het reëel dat een rendabele en voor alle partijen gewenste exploitatie mogelijk is”, aldus het persbericht.

De grootste verworvenheid op dit moment is dat het schip op z’n minst is veiliggesteld. Het was wèrkelijk “nu of nooit”, hetgeen duidelijk geïllustreerd werd door de verkoop van de Big Red Boat III (ex Transvaal Castle, 1961) voor sloop in India. Tegen deze achtergrond heeft de gemeente alles op alles gezet om de aankoop van de Rotterdam mogelijk te maken.

De Stichting Behoud Stoomschip Rotterdam wil grote waardering uitspreken voor de visie en inspanningen van het college van Burgemeester en Wethouders van Rotterdam, het Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam en de Rotterdamse Droogdok Maatschappij, welke hebben geleid tot deze historisch belangrijke stap.