Historie van het ss Rotterdam

Met een helder uitgesproken “ik geef u de naam Rotterdam en wens u behouden vaart”, doopte HM Koningin Juliana op 13 september 1958 de nieuwe trots van de Nederlandse koopvaardijvloot, waarna het stoomschip onder massale belangstelling van stapel liep bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM).

Tewaterlating ss Rotterdam op 13 september 1958  foto J. Groeneveld

Een klein jaar later, op donderdag 3 september 1959, vertrok het ss Rotterdam voor het eerst uit de haven van Rotterdam met bestemming New York. Onder de genodigden bevond zich de toenmalige Kroonprinses Beatrix. Het schip werd gepresenteerd met de slogan “Het schip van morgen … reeds vandaag!”. In een periode van bijna vier jaar tussen opdrachtverlening aan de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij en overdracht aan de Holland-Amerika Lijn ontstond het grootste passagiersschip dat ooit in Nederland werd gebouwd. Het had een vooruitstrevend ontwerp. Vele gerenommeerde architecten en kunstenaars hebben meegewerkt aan de inrichting van het schip, waardoor het ook een drijvend kunstwerk is.

Schip-ssRotterdam_Op_zee3

Op 6 oktober 1971 vertrok het ss Rotterdam voor zijn laatste trans-Atlantische overtocht uit de thuishaven. Sindsdien maakte het schip uitsluitend cruises, waaronder enkele tientallen wereldreizen. Het schip bleef opmerkelijk bij de tijd. Er hoefden maar weinig ruimten te worden aangepast. De passagiers bleven komen, velen bij herhaling.

ian-shiffman-ssrotterdam-kaapstad

Het ss Rotterdam in Kaapstad omstreeks 1970. Foto met dank aan Ian Shiffman

New York was jarenlang het vertrekpunt voor cruises naar het Caribisch gebied, de Bahama’s, Nassau en de wereldreizen. De foto is genomen bij vertrek uit New York op 11 april 1993 (foto Klaas Krijnen):

Het ss Rotterdam heeft ruim 38 jaar zeer succesvol onder Nederlandse vlag en onder haar oorspronkelijke naam gevaren voor de Holland Amerika Lijn. Sinds 1973 presenteerde de rederij zich achtereenvolgens als Holland America Cruises en later als Holland America Line. Het s.s. Rotterdam bleef het vlaggenschip. In 1989 is de Holland America Line eigendom geworden van de Carnival Cruise Corporation. In 1997 is het ss Rotterdam vervangen door een nieuw schip met dezelfde naam, maar met een geheel andere stijl. De gemeente Rotterdam ondernam in 1997 vergeefse pogingen om de Rotterdam uit 1959 naar Nederland te halen.

Het schip bracht vele seizoenen door in Alaska:

Na het laatste Alaska-seizoen passeerde het ss Rotterdam in september 1997 voor de laatste maal het Panamakanaal:

Varen als Rembrandt voor Premier Cruises

Het schip werd in 1997 gekocht door de Amerikaanse rederij Premier Cruises, die het de naam “Rembrandt” gaf. Onder deze naam bezocht het schip van 26 tot 28 oktober 1998 na 27 jaar nog éénmaal de Wilhelminakade te Rotterdam.


vertrek uit Rotterdam op 28 oktober 1998   foto Jan-Willem Koene

foto Hans Hoffmann

Helaas kwam Premier Cruises na drie jaar in financiële moeilijkheden en werd het ss Rembrandt uit de vaart genomen. Vanaf september 2000 lag het schip afgemeerd in Freeport op de Bahama’s. Lange tijd was de toekomst onzeker. Diverse plannen passeerden de revue. Onder meer was er het plan om het schip in Amsterdam af te meren voor gebruik als hotel en cultureel centrum. Er gebeurde echter niets en de kans dat het schip verkocht zou worden voor sloop werd met de dag groter. Een aantal liefhebbers van het schip richtte daarom in 2001 de Stichting behoud stoomschip Rotterdam op.

krijnenssrdam7
Freeport Bahamas januari 2004  foto Klaas Krijnen

In mei 2003 is het ss Rotterdam aangekocht door de ss Rotterdam B.V., een onderdeel van het RDM-concern. Hierdoor is sloop van het schip voorkomen. Op 17 juni 2004 vertrok het schip achter een sleepboot uit Freeport naar Gibraltar, waar het op 12 juli 2004 arriveerde  bij de Cammell Laird werf voor asbestsanering en verdere werkzaamheden. De beoogde werkzaamheden werden echter maar voor een deel in Gibraltar uitgevoerd.

gibraltar-krijnen120704cc
Aangekomen in Gibraltar op 12 juli 2004   foto Klaas Krijnen

Door het faillissement van de ss Rotterdam B.V. in het najaar van 2004 kwam deze onderneming en dus ook het schip in handen van het Havenbedrijf Rotterdam. Dat wilde zo snel mogelijk van het schip af. Op 7 december 2004 is het faillissement uitgesproken van de ss Rotterdam BV. Vervolgens begon Havenbedrijf Rotterdam op 16 december 2004 onderhandelingen met Hotel Cruiseship Operations 2 (HCO2), die het schip in de Maashaven wilde exploiteren als hotel, restaurant en casino. In april 2005 maakte HCO2 bekend dat het alle asbest uit het schip wilde verwijderen. De voorbereiding daarvan maakte duidelijk dat dat niet betaalbaar was. Op 15 juni 2005 maakte HCO2 bekend zich terug te trekken. Vervolgens hebben Woonbron en Eurobalance BV besloten het schip te kopen en onder te brengen in de nieuwe onderneming De Rotterdam B.V. Op 30 juni 2005 werd bekend gemaakt dat deze onderneming het schip asbestveilig liet maken en een dokbeurt liet geven.

cadiz2
In droogdok in Cadiz in januari 2006   foto Klaas Krijnen

Na de dokbeurt bij de Navantia werf in Cadiz in december 2005 en januari 2006 is het schip naar Gdansk in Polen gesleept voor verdere werkzaamheden.

gdansk2
Gdansk in maart 2006  foto Klaas Krijnen

Het bleek echter niet mogelijk in Gdansk aan het schip te werken. Eind augustus 2006 vertrok het schip achter een sleepboot naar het Duitse Wilhelmshaven waar het op 2 september 2006 aankwam.

wilhelmshaven2a
Aankomst in Wilhelmshaven op 2 september 2006 foto Klaas Krijnen

Daar werd de grootschalige renovatie merendeels uitgevoerd.

theater-aug-20072
Het Theater in augustus 2007 foto Klaas Krijnen

Op 4 augustus 2008 kwam het schip aan in Nederland om te worden afgebouwd. Het kreeg een riante ligplaats in de Maashaven bij Katendrecht waar het op 30 januari 2009 permanent werd afgemeerd aan diep in de bodem van de haven verankerde spudpalen. Hierdoor kan het schip met de getijden op en neer gaan. Het kan niet meer zelfstandig varen.

ssrotterdam-aankomst-rdam-040808-foto-klaas-krijnen2
De aankomst in Hoek van Holland op 4 augustus 2008   foto Klaas Krijnen

Op 15 februari 2010 is het schip in gebruik genomen voor rondleidingen, congressen en verhuur van vergaderruimten. Ook zijn er 250 hotelkamers, een winkel, twee restaurants en bars aan boord. In juni 2013 nam WestCord Hotels het schip over als eigenaar en exploitant. Onze stichting beheert diverse museumruimten aan boord en is actief voor herstel en behoud van de authenticiteit.

ss Rotterdam 60 jaar

Op 13 september 2018 was het 60 jaar geleden dat het ss Rotterdam door H.M. Koningin Juliana te water werd gelaten bij de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij (RDM). Op 20 augustus 2019 werd gevierd dat het schip 60 jaar geleden door de RDM werd overgedragen aan de Holland Amerika Lijn (HAL). Koningin Juliana hees toen de maatschappijvlag van de HAL. Op 3 september 2019 werd herdacht dat het schip 60 jaar geleden voor het eerst naar New York vertrok, waar het op 11 september 1959 aankwam.

Aan de kade in de Maashaven op 13 september 2018  foto Jan-Willem Koene