De laatste transatlantische reis van de Rotterdam is begonnen! Het schip heeft vanmiddag eindelijk de haven van Freeport verlaten, waar het zoals bekend sinds september 2000 heeft gelegen. Getrokken door de Poolse zeesleper Englishman (1782 brt, lengte 70.16 m, 10406 pk) is de Rotterdam onderweg naar Gibraltar.

Naar verwachting zal het schip, dat officieel nog altijd Rembrandt heet, rond 10 juli aankomen op de Camell Laird werf waar de grote renovatie zal plaatsvinden. Later dit jaar zal het schip in dok gaan; ook zal het schip in Gibraltar zijn oorspronkelijke kleurstelling weer terugkrijgen.

De uiteindelijke thuisreis zal waarschijnlijk in het voorjaar van 2005 plaatsvinden; de feestelijke opening wordt verwacht in september van dat jaar.

Het einde van de oplegperiode van ruim drieëneenhalf jaar in Freeport komt in zicht! Als alles volgens plan verloopt, zal al op 15 juni worden aangevangen met de sleepreis over de Atlantische Oceaan. Het Barendrechtse bedrijf MCS International Marine Services heeft daartoe opdracht gekregen; een sleepboot is al onderweg naar Freeport.

Eindbestemming van de reis, die circa drie weken in beslag zal nemen, is de Camell Laird-werf op Gibraltar. Daar zal in elk geval het staalwerk en de asbestsanering ter hand worden genomen, alvorens het schip aan zijn laatste reis begint: die naar de thuishaven! Het tijdschema voor deze op voorhand historische gebeurtenis is nog niet bekend.

Ondertussen zijn in Freeport de voorbereidingen in volle gang, zoals het barricaderen van talloze patrijspoorten en het “zeevasten” van alle losse inventaris.

Het Rotterdamse college van burgemeester en wethouders heeft een besluit genomen over de ligplaats voor de Rotterdam. De keuze is gevallen op het Rivierkwartier, het westelijke deel van Katendrecht aan de ingang van de Maashaven.

De Stichting behoud stoomschip Rotterdam is verheugd over dit besluit. Ruimtelijk gezien is de kop van Katendrecht een grandioze locatie. Het schip is hier vanaf grote afstand zichtbaar en zal een echte “landmark”-functie voor de stad gaan vervullen. De bereikbaarheid verdient nog wel enige aandacht, maar is zeker oplosbaar.

De stichting heeft er alle vertrouwen in dat met het bereiken van deze mijlpaal het project nu spoedig concrete vormen zal gaan aannemen.

Van tijd tot tijd (al naar gelang de behoefte bij de locale havenautoriteiten aan vrije kaderuimte) wordt de Big Red Boat II langszij de Rotterdam afgemeerd. Dit schip is eveneens afkomstig uit de vloot van Premier Cruises. De Big Red Boat II is de voormalige Eugenio C; het schip kwam in 1966 in de vaart en was daarmee de laatste der Italiaanse “supertransatlantici”.

Volgens de laatste plannen zal de Big Red Boat II binnenkort naar India vertrekken voor sloop. De Stichting behoud stoomschip Rotterdam zou het echter van harte toejuichen als ook voor dit (nog bijzonder bruikbare) schip een nieuwe bestemming kon worden gevonden. Bijvoorbeeld in de oude thuishaven Genua…

De grote vraagstukken omtrent de restauratie van het schip, de uiteindelijke ligplaats en de exploitatie zijn nog niet opgelost. Maar tot ons grote genoegen mogen we hierbij wel het eerste zichtbare resultaat van het project tonen. De oorspronkelijke naam van het schip, die in reliëf nog altijd aanwezig was op het aluminium van het midden-dekhuis, is weer zwart geschilderd en daarmee duidelijk leesbaar gemaakt. Voorlopig blijft “Rembrandt” nog wel de officiële naam van het schip.

Voor het eerst sinds de Stichting behoud stoomschip Rotterdam is opgericht, heeft een delegatie van de stichting het schip bezocht. De voormalige Rotterdam ligt zoals bekend nog altijd onder de naam Rembrandt in de haven van Freeport op Grand Bahama.

De conditie van het schip bleek in grote lijnen heel behoorlijk te zijn. Constructief ziet het er goed uit, zowel de romp als de bovenbouw. De toestand van vele detailleringen buitendeks (bijvoorbeeld bij trappen en relingen) maakt wel duidelijk dat het tijd wordt voor een onderhoudsbeurt.

Het interieur bevindt zich in een verrassend goede staat. De publieke ruimtes zijn volledig intact, inclusief de kunstwerken. Wel is alles stoffig en vies. Hier en daar oogt het wat chaotisch doordat het meubilair opzij is geschoven.

Electra en drinkwater worden van de wal betrokken. Door zoveel mogelijk ramen en deuren te openen heeft men voldoende ventilatie op gang gebracht.

Aan boord bevinden zich permanent een “Owner’s Representative” en ongeveer 13 Cubanen. Door deze bemanning worden kleine onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd.

Oud-opvarenden van de HAL hebben de afgelopen tijd meegewerkt om het schip weer tot leven te brengen. Zo is bijvoorbeeld vrijwel overal het electriciteitsnet weer operationeel gemaakt.

Deskundigen op het gebied van kunst, interieur en maritieme historie hebben kort voor ons bezoek een inventarisatie aan boord gedaan; dit ter voorbereiding op een toekomstige monumentenstatus voor het schip.

Over de dokbeurt en renovatie, de toekomstige exploitatie en de definitieve ligplaats wordt druk onderhandeld, maar beslissingen zijn er nog niet genomen. Wel heeft havenwethouder van Sluis op TV Rijnmond gezegd dat het schip vòòr de zomer van 2005 in Rotterdam zal liggen…

Een week aan boord van “onze” Rotterdam: een fantastische ervaring! Overigens willen we benadrukken dat deze reis niet ten laste komt van de stichtingskas.